"If a picture is worth a thousand words, a song is worth a million."

(Anon.)

Πέμπτη 31 Μαρτίου 2011

Το Περβόλι





Μια φορά κι έναν καιρό γεννήθηκε ένα τραγούδι. Ήταν, λένε, Ριζίτικο της Κρήτης. Αυτό το πήρε ένα πανεπιστήμιο, το έκαμε χορωδιακό, χωρίς όργανα (η συγγραφέας, δυστυχώς, δεν ξέρει λεπτομέρειες, δεν είναι επιστήμονας, απο δω κι απο κει μάζεψε κομμάτια της ιστορίας, εξάλλου δε χωρά επιστήμη στα παραμύθια) κι αγάπησε μια κοπέλα που την έλεγαν Ματίνα.

Η Ματίνα ήταν εικοσιένα κι έμοιαζε με ξωτικό. Είχε καστανόξανθα μαλλιά που έφταναν ως τη μέση της και φορύσε μακριά, πολύχρωμα φορέματα. Είχε ένα πρόσωπο λίγο αυθάδικο και περιπαικτικό, όπως έχουν όλα τα ξωτικά. Η Ματίνα αγαπούσε πολύ τη μουσική κι ερωτεύτηκε κι αυτή το τραγούδι.

Τα ξωτικά, όμως, δεν μπορούν να φάνε από τις σκανταλιές και τα δάση. Η Ματίνα έπρεπε να φάει. Οπότε, ντύθηκε άνθρωπος και βρήκε δουλειά σε ένα ωδείο. Θα δούλευε με παιδάκια και θα τους μάθαινε παραδοσιακά τραγούδια.

Τους έμαθε πολλά τραγούδια μέχρι να τους παρουσιάσει τον διαλεχτό της, το “Περβόλι”.: το “Παντρεύουνε τον Κάβουρα”, τον “Τσιρτσιλιάγκο”, το “Πιδί μ' σαν θελ΄τς να παντριφτίς”. Τα παιδιά είχαν ήδη εξασκήσει αρκετά τη φωνή τους – όλα τα παραδοσιακά είναι πολύ δύσκολα να τα πεις, έχουν γυρίσματα εκεί που θαρρείς πως είναι ισιάδα, σε πάνε και σε φέρνουνε, κι ουαί κι αλίμονό σου αν κάνεις φαλτσαδούρα. Θα τα σκοτώσεις. Και το Περβόλι, όσο όμορφο ήτανε, άλλη τόση δυσκολία είχε.

Το πήραν τα παιδάκια κι ευθύς άρχισαν να το μελετάνε. Παρά τη δυσκολία του, ήτανε πιο όμορφο από τα άλλα τραγούδια. Ακόμα κι αυτά το καταλάβαιναν, ένιωθαν ότι είχε κάτι ξεχωριστό. Ήταν πολύ μικρά, όμως, για να καταλάβουν από έρωτα ακόμα. Εδω δεν είχαν καλά-καλά καταλάβει ότι η δασκάλα τους ήταν ανεράιδα.

Όχι πως κι αυτή τα βοηθούσε πολύ. Συνέχεια τα πείραζε και τα μάλωνε:
-Μαρία, πιο ψηλά!
-Ζωίτσα, πιο χαμηλά!
-Ορέστη, παίρνε σωστές αναπνοές!
-Δανάη, μη ρυτιδιάζεις!

Κι έσκαγαν τα παιδάκια να πολεμήσουν το φάλτσο, τις αναπνοές, τα ρυτιδιάσματα. Ίδρωναν, ξεϊδρωναν, αγκομαχούσανε, παλεύανε.

Στο τέλος το βγάλανε.

Βγήκαν στη συναυλία και το είπανε. Η συναυλία δεν είχε όργανα, ήτανε μόνα τους, καμιά εικοσαριά στόματα. Το τραγούδι όμως βγήκε σαν να το ξεστόμιζε ενα, σαν να 'βραζε η γης και να 'τρεμε κι έκανε ένα ΜΠΑΦ! και ξεπήδησε μια πηγούλα γάργαρη, κελαρυστή, γεμάτη ζωή.

Κι όσοι μεγάλοι ήταν εκεί, δάκρυσαν.

Τα παιδάκια δεν κατάλαβαν γιατί δάκρυσαν οι μεγάλοι· δεν τους είχαν συνηθίσει να κάνουν τέτοια καμώματα και ένιωσαν άβολα. Μετά τη συναυλία πήρε το καθένα τους γονείς από το χέρι και τους πήγε βόλτα. Ένιωθαν ανακουφισμένα γιατί η συναυλία είχε τελειώσει και η περίεργη κυρία Ματίνα δε θα τα πείραζε άλλο, μιας και είχε τελειώσει η χρονιά.

Ήρθε ο Σεπτέμβρης και τα παιδιά αποφάσισαν πως δε θέλουν άλλα παραδοσιακά τραγούδια. Άρχισαν να κάνουν άλλα πράγματα. Ο χρόνος πέρασε και μεγάλωσαν χωρίς καλά-καλά να το καταλάβουν. Σιγά-σιγά έγιναν κι αυτοί μεγάλοι.

Μια μέρα ένα από αυτά τα παιδιά έχαψνε τραγούδια στο youtube. Ήξερε ότι εκεί ζουν άναρχα πολλά τραγούδια και σε περιμένουν να τα ανακαλύψεις. Τραγούδι στο τραγούδι, το παιδί έπεσε πάνω στο Περβόλι.

Στην αρχή ένιωσε ένα πόνο στο λαρύγγι, ένα φάλτσο, ένα ρυτίδιασμα. Αλλά τα έδιωξε γρήγορα· ήταν πια, βλέπετε, μεγάλο. Πάτησε το “play” και το παιδί κατάλαβε γιατί είχαν δακρύσει τότε στη συναυλία οι μεγάλοι.

Και άφησε την τρυφερότητα να του σκουπίσει τα μάτια.


Για ειδές περβόλι όμορφο,
για ειδές κατάκρυα βρύση, στο περβόλι μας
στ' ώριο περβόλι μας, τ' όμορφο.

Κι όσα δεντρά έπεψεν ο Θιός
όλα είναι φυτεμένα, στο περιβόλι μας
στο ώριο περβόλι μας, τ' όμορφο.

Κι' όσα πουλιά έπεψεν ο θιός
μέσα 'ναι φωλεμένα στο περιβόλι
μας
στ' ώριο περβόλι μας, τ' όμορφο.

Μέσα σ’ εκείνα τα πουλιά
ευρέθ’ ένα παγώνι
ω το παγώνι μας τ' όμορφο
και χτίζει τη φωλίτσαν του
σε μιάς μηλιάς κλωνάρι,
στο περβόλι μας,
στ’ ώριο περβόλι μας τ’ όμορφο.


(Όσο για την κυρία Ματίνα, κανείς δεν ξέρει τι απέγινε. Το παιδί δεν μπόρεσε να την βρει στο άναρχο κυκεώνα πληροφοριών που λέγεται Internet. Καλύτερα, γιατί τα ξωτικά δεν μπορούνε να στριμωχτούνε σε bits και bytes. Φαντάζεται, ό0μως, ότι μετά εκείνη τη συναυλία το Περβόλι μεταμορφώθηκε σε ένα πανέμορφο νέο και χάθηκαν μαζί από ανθρώπων μάτια.)

Σάββατο 26 Μαρτίου 2011

Υπόσχεση




A little Madness in the Spring
Is wholesome even for the King,
 But God be with the Clown -- 
Who ponders this tremendous scene -- 
This whole Experiment of Green -- 
As if it were his own!
(Emily Dickinson)

Ήρθε πάλι στην ώρα της, Εγγλέζα με πάθος Ισπανίδας και γέλιο παγκόσμιο. Το μοναδικό πράγμα σ' αυτή τη Γη που κρατά τις υποσχέσεις του, ερχόμενη σταθερά κάθε χρόνο, 21 του Μάρτη, παγανιστικά σχεδόν, και φέρνει μαζί της μια ώρα ακόμα ήλιο, κλαδιά που ξυπνάνε, μάτια που ανοίγουν και γίνονται φύλλα, ταξιδιάρικα πουλιά, ζώα που γεννιούνται κι ανθρώπους που ερωτεύονται.

Είναι μυστήρια η Άνοιξη, το μόνο θηλυκό παιδί του Χρόνου. Κάποτε ήταν Θεά, έβραζε, έκανε έρωτα, γεννούσε. Μετά, στα χρόνια της Επιστήμης, υποβιβάστηκε σε μια τρίμηνη χρονική περίοδο, μια Εποχή. Στα χρόνια τα δικά μας, αυτά του χαμού, που ακόμα κι οι εποχές οι ίδιες περιπλέκονται και τείνουν να εκμηδενιστούν η μια μέσα στην άλλη σε μια μπερδεμένη περιβαλλοντική παρτούζα, η Άνοιξη έχει γίνει πια κάτι άλλο. Κάτι σχεδόν ονειρικό, αιθέριο μα τόσο στέρεο, αν σκύψεις και δεις τα θαύματα που συντελούνται στο νοτισμένο χώμα κάτω απ' τα πόδια σου: μια Υπόσχεση.

Ευτυχώς, κρατιέται ακόμα, παρά την κακοποίηση και τον ορθολογισμό. Κρατιέται και φέρνει μαζί της κι άλλες υποσχέσεις. Τις δικές της, τις κρατάει. Τις άλλες, αυτές που κάνουν οι άνθρωποι, μεθυσμένοι απ' τ' άρωμά της, είναι στα δικό μας χέρι να τις κρατήσουμε.

Ήρθε.
Βγες από τη χειμερία νάρκη σου, περπάτα να ξεμουδιάσεις τα αγκυλωμένα μέλη σου.
Ξεμαντρώσου, ο χειμώνας έφυγε κι οι λύκοι κρύφτηκαν πάλι στο δάσος.
Μέθα δροσοσταλίδες και τραγούδα ανόητα. Είναι η εποχή των Τρελών κι η Αυτοκράτειρα περιμένει να ακουμπήσεις στα γόνατά της και να χαϊδέψει τα μαλλιά σου τρυφερά.

Ανοιξιάτικο σάουντρακ:

  1. Electrelane – The Valleys
  2. Laibach – Across the Universe
  3. Claire Pichet - Rue des Cascades
  4. Vashti Bunyan – Train Song
  5. Judy Bridgewater – Never Let me Go
  6. Interstellar Overdrive – Music to Swim In